Over ons

In 2022 is het honderd jaar geleden dat de Vlaamse Toeristenbond (later vtbKultuur, nu Cultuursmakers) werd opgericht. Wie grasduint in het archief, ziet al snel het belang van de VTB voor cultuur en toerisme in Vlaanderen de afgelopen 100 jaar. De vereniging was een sleutelspeler in de ontwikkeling van toerisme in Vlaanderen en in het bijzonder het cultuurtoerisme. Via zijn uitgebreid netwerk bood de VTB honderdduizenden mensen de mogelijkheid om deel te nemen aan verschillende toeristische activiteiten, waaronder de iconische bondsreizen.

VTB hielp niet enkel mee aan de uitbouw van de toeristische infrastructuur in Vlaanderen, maar droeg ook bij tot de transformatie van de Vlaamse burger in een (cultuur)toerist. VTB heeft hierdoor een vrijwel unieke positie in de geschiedenis van het toerisme in Vlaanderen.

Om dit eeuwfeest in de kijker te zetten, hebben het ADVN en Cultuursmakers de handen in elkaar geslagen om een tentoonstelling en publicatie te verzorgen. De expo ‘Samen op stap met de VTB. 100 jaar Cultuurtoerisme’ liep van 22 juni tot 3 september 2022 in het Zuiderpershuis in Antwerpen. Daarna verhuisde een deel van de expo onder de naam ‘Samen op stap met de VTB. Wegwijzer aan de IJzer’ van 8 oktober 2022 tot 8 januari 2023 naar Museum aan de IJzer in Diksmuide.

Wilt u graag de expo ‘Samen op stap met de VTB. 100 jaar Cultuurtoerisme’ herbeleven? Klik hier

Met deze website wilden we het onderzoek dat naar aanleiding van het eeuwfeest werd gevoerd, delen met een breed publiek. Het was een ‘in de steigers’-blik en wilde daarmee een dialoog openen met geïnteresseerden over het gevoerde onderzoek.

Dit met succes! Het archief wil in dialoog blijven gaan en zal de website dus blijven updaten met artikels onder ‘De kleine herontdekker’ en ARCHES.

De Kleine Herontdekker

“Kleine ontdekkingen doen op elk gebied”. Met die woorden vatte de allereerste voorzitter van de VTB, de Nederlander Chris de Does, in het eerste nummer van De Toerist perfect het mantra van de vereniging samen.

Van bij zijn aanvang wilde de VTB immers meer zijn dan alleen een toeristische organisatie: de bond wilde de ontdekkingszucht van de Vlaamse bevolking op zoveel mogelijk terreinen aanwakkeren. Reizen waren daar natuurlijk een onderdeel van, maar de vereniging deed veel meer: ze informeerde, ze plaatste wegbewijzeringen, ze publiceerde ontelbaar veel over ‘onontdekte’ dingen (gaande van opmerkelijke plaatsen en gebouwen tot lokale fauna en flora), ze organiseerde avonden, lezingen, filmvoorstellingen, ze droeg bij tot de oprichting van musea, monumenten en de bescherming van natuurgebieden. Kortom: ze was én is alomtegenwoordig.

Die alomtegenwoordigheid heeft vanzelfsprekend zijn sporen achtergelaten in het cultuurtoeristisch landschap van Vlaanderen. In deze sectie wil ik met u bepaalde van die schatten ‘herontdekken’: we trekken met fiets, trein, of te voet het Vlaamse landschap in, op zoek naar oude restanten van de vereniging, of om bepaalde activiteiten of tracés te herontdekken en te zien hoe ze doorheen de geschiedenis zijn geëvolueerd of verdwenen. We willen hier vooral illustreren hoe belangrijk de vereniging was (en is) in de laatste honderd jaar, en hoe haar motief om van de Vlaamse bevolking ‘kleine ontdekkers’ te maken nog steeds leeft, en van cruciaal belang is. Aarzel dus zeker niet om zelf ook nog eens op (her)ontdekking te gaan of om ons te contacteren als je zelf nog weet hebt van vergeten schatten!

Hieronder vindt u de meest recente berichten uit ‘De Kleine Herontdekker’

  • “In de valies van …”
    We herontdekken de (verloren) valiezen van bepaalde VTB’ers. In dit artikel een blik achter de schermen tijdens de interviews met Karel De Meulemeester en Johan Van den Driessche. Gedurende het onderzoek ‘100 jaar Vlaamse Toeristenbond (VTB)’ zijn er verschillende interviews afgenomen met oud-medewerkers die als aanvulling en verrijking dienen op de VTB-collectie, die in het …

    Lees verder ““In de valies van …”“

  • ‘Ons zomeruur in gevaar!’
    Op zaterdag 31 maart 1923 stond er een kleine aankondiging in de lokale West-Vlaamse krant De Iseghemnaar. ‘Tegenstrijdig er in de gazetten aangekondigd is geweest’, zo opende het bericht, ‘zal het zomeruur dit jaar niet toegepast worden.’ Het was dus niet nodig om de ‘horlogien’ aan te passen, en de goddelijke diensten en de Paasmis …

    Lees verder “‘Ons zomeruur in gevaar!’“

  • “Langs en over de Taalgrens” (Deel 1)
    Zondagochtend. Het is voor velen onder ons een standaard ritueel geworden om in het ochtendgloren van de laatste weekdag de benen uit te strekken op de fiets. Ikzelf heb een recente zondag aangewend om ook nog eens op het ‘stalen ros’ te springen. De aanzet: het herontdekken van een tocht die Ashaverus (een pseudoniem van …

    Lees verder ““Langs en over de Taalgrens” (Deel 1)“

Of zoek verder in de verschillende categorieën:

ARCHES

Het archief van de VTB bevat een schat aan materiaal. De reisgidsen, geschreven documenten, postkaarten, werkingsdossiers, vakantiefoto’s, filmfragmenten en nog veel meer zijn een testament van de rijkdom van het toeristisch erfgoed dat zich zowel in het ADVN als op ontelbare zolders bevindt.

Om de waarde van dit erfgoed extra te onderstrepen werkt het project daarom ook samen met de onderzoeksgroep AntweRp Cultural HEritage Sciences (ARCHES) van de Universiteit Antwerpen. In de Master Erfgoedstudies wordt het archief van de VTB in de schijnwerper geplaatst, en duiken studenten via verschillende modules in de rijke diversiteit van het toeristische erfgoed van de vereniging.

In deze sectie kom je meer te weten over de resultaten van de studenten, en leer je meer over hun ervaringen en inzichten in de geschiedenis van de VTB.

2021-2022

De Archiefmijn

Het onderzoek naar de geschiedenis van de VTB vond plaats op verschillende domeinen, gaande van geschreven documenten, over meer audiovisueel materiaal, tot een herontdekking van de sporen die de vereniging heeft achtergelaten in het Belgische toeristische landschap.

De Archiefmijn is gesloten!

De categorie ‘De kleine Herontdekker’ wordt wel nog aangevuld met participatief onderzoek.

Ontdek hieronder het gevoerde onderzoek! 
Wil je meer weten? Al het gevoerde onderzoek werd verwerkt in een publicatie.

Onderzoek
VTBeeld